Rehabilitación do Baluarte de la Bandera e bóvedas anexas para o seu uso como centro de interpretación
Autores: Jorge García, Fernando Eiroa
Colaboradores: Rafael Calvo
Promotor: Ministerio de Fomento
Estado: Mención honorífica en concurso
O baluarte de la Bandera e as súas bóvedas anexas sufriron unha serie de intervencións desafortunadas nos anos 80 do século pasado. O trazado claro e rotundo das bóvedas, tal e como se concibiron no século XVIII, foi dando paso a aperturas nos muros, que xeraron conexións transversais entre elas. Este feito fai que se desfigure a percepción destas pezas. Doutra banda, o proxecto tamén debería deixar claro as diferentes épocas de construción, polo que, debido á súa antigüidade e á súa calidade construtiva, trátase de revalorizar o baluarte da Bandeira e integrar os muros que configuran as bóvedas para o uso demandado. O proxecto para o Centro de Interpretación das Murallas Reais pretende ser unha secuencia que arrinca no novo espazo público proposto e que, a través do seu acceso, conecta coa bóveda do Baluarte da Bandeira mediante a direccionalidad propia desta, reutilizando parte dos ocos existentes nos muros de sustentación das bóvedas a día de hoxe e reciclando o resto deles para todos os elementos necesarios para a musealización dos espazos. Esta estratexia permitirá recuperar ao máximo as volumetrías orixinais, á vez que potenciar o carácter limpo e diáfano dos espazos para que se aprecie o valor dos traballos arqueolóxicos “in situ”.
O proxecto expón dúas capas independentes dos volumes orixinais. Estes manteranse espidos no que se refire á Muralla Real e o Baluarte da Bandeira. En contraste, os muros das bóvedas anejas revístense de madeira, da mesma forma que nas súas cabezas, dando lugar a unha fachada específica pero que, ao mesmo tempo, fai referencia á carpintería exterior de madeira de certa escala na arquitectura civil, relixiosa ou militar. Ao mesmo tempo, unha celosía metálica como chan permite a visión, o traballo ou o mantemento, así como diferentes formas de configuración. Tanto a intervención en madeira como a de aceiro teñen unha dobre intencionalidade. A través dos materiais quérese conseguir unha boa integración ambiental para o momento histórico contemporáneo, pero ao tempo, unha autonomía e a aparición no presente como elementos, como pezas capaces de ser desmontadas sen a pretensión de perdurar máis aló de servir como pano de fondo dos usos requiridos.