Estratexias de transformación do bordo litoral da cidade da Coruña
Autores: Jorge García, Fernando Eiroa
Colaboradores: Rafael Calvo
Promotor: Concello da Coruña
Estado: Proposta de concurso
A relación cidade-porto é unha arma cargada de futuro. O bordo marítimo é o escenario no que se abordarán os desafíos pendentes para construír unha sociedade máis xusta, solidaria e ecolóxica. As cidades marítimas mostraron a súa eficiencia no tempo para albergar a vida en comunidade. A súa permanencia é consecuencia da súa capacidade de adaptación ao cambio continuo da vida urbana nun clima e territorio concretos, o que as acredita como modelos urbanos de éxito. Esta capacidade de evolución, perfectibilidad e resiliencia, é a que nos permite pensar que estas cidades soportarán os cambios indispensables nos modelos de convivencia e nos modelos enerxéticos do futuro. No proceso de protección e posta en valor dun porto, a atención e manexo do baleiro é quizá, en termos de proxecto urbano, máis importante que a restauración e conservación do patrimonio construído. No baleiro están as claves da implantación da cidade no territorio, do uso e continuidade do espazo público, da súa estrutura ambiental.
A área de actuación reúne, pola súa extensión, pola súa proximidade ao centro histórico, pola presenza do recordo do que existiu e pola súa condición de bordo, unhas condicións únicas para trabar historia, cidade e paisaxe. O tratamento da infraestrutura debe de ser sensible cos seus límites para permitir vínculos máis aló do funcional, abordando novas oportunidades para a cidade, como a secuencia visual do seu acceso, a permeabilidade entre barrios e os novos usos demandados por estes.
O urbanismo debe ser capaz de explorar a súa capacidade para irradiar cohesión social, aceptando que as transformacións da cidade poden chegar a ser caixas de resonancia de optimismo e servir de recipiente onde o territorio, a cidade e os seus cidadáns achéganse e identifican.
Deberíase establecer unha oscilación entre o son do pasado e o sentido de futuro por medio dunha ordenación que interpreta, con liberdade, o carácter propio dun bordo marítimo, pero que, ao tempo, dota a esta infraestrutura de actividade e permeabilidade. É necesario que o novo escenario transcenda os límites estritos do fluxo produtivo para pensar un futuro onde convivan novas situacións de maior flexibilidade e facer máis amable o achegamento ao centro histórico desde a perspectiva de calquera medio de transporte ou do peón.
As estratexias de transformación do bordo litoral da cidade da Coruña deberían seguir unhas directrices que permitisen construír o espazo futuro a través de dous conceptos: flexibilidade e reversibilidad.
Flexibilidade como capacidade de adaptación, pero tamén como forma de dar respostas aos requirimentos de cada momento con eficacia e eficiencia. Reversibilidad como clave do tratamento dun espazo especialmente sensible pola súa posición estratéxica dentro do territorio e polo cal se debería preservar en canto ao valor patrimonial común que posúe.